Eğitim ve Psikoloji Sözlüğü

Organizma için gerekli olan besinlerin türlü nedenlerle alınmamasından doğan bozukluklar. Bu bozukluk, daha çok ergenlikergenlik öncesinde ve ergenlikte, zayıflamayı amaçlayan kızlarda görülüyor. Önce alkışlanan zayıflama, erimeye dönüşünce kaygıkaygı nedeni oluyor. Kilo verme yoluyla bedenbeden görünüşünü düzeltme eğiliminden başka, obsesif-kompulsif nevrozluluk ya da şizofrenik ruhsalruhsal yapıyapı da iştah yitimini hazırlayan nedenlerdendir. İlk çocuklukçocukluk döneminde annenin çocuğu besleme konusunda belli saatlere ödünsüz uymada direnmesi, çocuğun anneye karşı, yemek yemeyerek tepkitepki göstermesine, yeterli beslenememe bozukluğuyeterli beslenememe bozukluğu (anorexia nervosiaanorexia nervosia, iştah yitimiiştah yitimi) denen rahatsızlığı yaşamasına yol açıyor. Bu rahatsızlığı yaşayan kişi, vücudunun ağırlık ve biçimini yanlış değerlendiriyor; kilo almaktan aşırıaşırı korkuyor; bir deri bir kemik kaldığı halde, kendini hâlâ şişman olarak görüyor. Uzun sürmesi durumunda hastalık, kilo yitimi ve deri buruşmasına ve ruhsalruhsal olumsuzluklara yol açıyor. Annenin çocuğu besleme biçimi ve baskıcı tutumu karşısında çocuğun ortaya koyduğu uysallıkuysallık ve iyi görüntünün, gerçekte onun kızgınlığını gizleyen tepkiler olarak görülmesi gerekiyor. Bu çocuklarda sıklıkla arkadaş edinememe, kendi kızlık ya da erkeklik kişiliğini kabul edememe, cinsel yönelimyönelimCinsel Yönelimyönelim ve özdeşimözdeşim kusuru görülüyor. Fazla yemek yeme bozukluğuyeme bozukluğufazla yemek yeme bozukluğuyeme bozukluğu (bulimiabulimia nervosa) ise, zamanzaman zamanzaman yinelenen aşırıaşırı yemek yeme durumudur. HastaHasta, yeme bunalımıyeme bunalımı (yeme kriziyeme krizi) sırasında denetimden çıkıyor; bunalımbunalım sonrasında ise kilo almaktan korunmak için bir süre ya hiç yemek yemiyor ya da türlü yöntemlerle yediklerini çıkarmaya çalışıyor. Açlıkaçlık duygusu olmadan, sürekli yemek yeme sonucunda kişi, şişmanlıyor. Şişmanlıkşişmanlık da ergenin olumlu benlikBenlik geliştirmesine ve arkadaşlarıyla uyumlu birlikteliğine engelengel oluşturuyor. Kimi genç kızlar da cinselcinsel kimliğini reddetme sonucu aşırıaşırı şişmanlayarak, bilinçdışında, bedenlerinin cinselcinsel çekiciliğini ortadan kaldırmayı amaçlıyorlar. Her iki beslenme güçlüğü olanlar üzerinde de bilişsel tedavitedavibilişsel tedavitedavi uygulaması ile hastaHasta güç kazanabiliyor. Bkz. beslenme ve bakım; geviş getirme bozukluğu; pika.