Eğitim ve Psikoloji Sözlüğü
(1882-1960) Psikanalizde
nesne ilişkilerinesne ilişkileri kuramını gerçekleştiren Avusturyalı psikanalist;
çocukçocuk psikanalizinin öncüsü. Klein, Yahudi bir doktorun ikinci karısından en küçük çocuğu olarak dünyaya geldi. Düzenli bir
tıptıp ve
ruh hekimliğiruh hekimliği eğitimi almamış olmasına karşın, kendisini
analizanaliz eden Frenczi’nin özendirmesiyle psikanalize; özellikle de
çocukçocuk psikanalizine yöneldi. Aynı dönemde çocuklar üzerinde çalışan
Anna FreudAnna Freud’un ve Ortodoks Freudçuların tüm karşı çıkışlarına karşın,
çocuk psikolojisiÇocuk Psikolojisi ve
oyunoyun tekniği konusundaki kuramlarını ve
teknikteknik yaklaşımlarını kabul ettirmeyi başardı. Klein’in geliştirdiği ve 1960’larda İngiltere’den Amerika’ya getirilen
nesne ilişkileri kuramınesne ilişkileri kuramı ile psikanalizde önemli bir değişiklik daha gerçekleştirilmiş oldu. Bu
kuramKuram, bebek ile annesi arasında biçimlenen yoğun
duygusalduygusal ilişki üzerine odaklanmıştı. Ancak, Klein, anne-bebek bağını
cinselcinsel terimlerden çok, toplumsal-bilişsel terimlerle açıklıyordu. Bu ilişkiyi, bebekleri doğrudan gözlemleyerek belirlemişti. Klasik psikanalizde ise
yetişkinyetişkin hastalardan, ilk
çocuklukçocukluk deneyimlerini anımsamaları ve onları yeniden yapılandırmaları isteniyordu. Klein’in, bir analizci olan kızı ile arası sürekli bozulmuştu. Kızı, Klein’
iI aşırıaşırı müdahaleci olarak suçluyordu. Erkek kardeşinin bir dağa tırmanırken ölmesini, gerçekte annesiyle arasındaki zayıf ilişki nedeniyle gerçekleştirdiği bir
intiharintihar olarak değerlendiriyordu. Başlangıçta Freud’dan; daha sonra da özellikle kendisini psikanalize (
ruhruh çözümlemeye) razı eden Abraham’dan oldukça etkilendi. Buna karşın,
çocuk psikolojisiÇocuk Psikolojisi ve analizi konusunda, Ortodoks olmamakla birlikte, daha
radikalRadikal görüşler ortaya attı. Örneğin, aralarında
Anna FreudAnna Freud’un da bulunduğu Ortodoks Freudçuların tersine, nesne ilişkilerinin ve iç
ruhsalruhsal yapıların doğuştan beri bulunduğunu savundu. Ayrıca üstbenliğin çok küçük yaşta
kısmikısmi nesne ilişkilerinesne ilişkileri arasındaki
çatışmaçatışma ile oluşmaya başladığını; dolayısıyla üstbenliğin, Oedipus karmaşasından önce ortaya çıktığını ve
suçluluksuçluluk duyguları yarattığını; çocuklara
ilkeilke olarak
psikanalizpsikanaliz uygulanabileceğini; Ortodoksların tersine,
çocukçocuk analizinin olasılığını savundu. Klein’in yayımlanmış birçok makalesi ve dört ciltlik bir dizi biçiminde yayımlanan kitapları bulunuyor. Bkz.
ABRAHAM, Karl;
benlik psikanalistleri;
benlik psikolojisi;
FREUD, Anna;
iyi memememe,
kötüKötü memememe;
nesne ilişkileri;
oyunla tedavitedavi;
paranoid-şizoidşizoid konum;
yansıtmalı özdeşimözdeşim.